siyasi tarih ne demek?

Siyasi tarih, devletlerden, devletlerin ortaya çıkışından, değişme, gelişme, yıkılışlarından ve devletler arasındaki siyasal ve bir dereceye kadar ekonomik ilişkilerinden söz eden tarih disiplinidir. Bu disipline özellike Batı'da uluslararası ilişkiler tarihi de denmektedir. Siyasi Tarih ile Siyaset Tarihini ya da "Türk Siyasal Hayatı Tarihi"ni birbirine karıştırmamak gerekir.

Genel olarak baktığımızda "siyasi tarih" terimi Türkçede iki kavramı içermektedir:

1. Devletlerin kuruluşlarını, geçirdikleri değişiklikleri, gelişmelerini, devlet içindeki insanların, sınıfların, grupların birbirleriyle çatışmalarını ve devletlerin genel dünya tarihi ve dünya devletler mozayiği içindeki yer ve önemini inceleyen siyasi tarih. Buna İngilizcede "political history" denilmektedir.
2. Bağımsız devletlerin, yani uluslararası sistemin temel birimlerinin birbirleriyle olan ilişkilerinin tarihini inceleyen siyasi tarih. Buna İngilizcede "diplomatic history" denilmektedir.

Bir tarih çalışmasının, siyasi tarih disiplinine ait olup olmadığını anlamanın yolu, kaynakçasına bakmaktır. Siyasi Tarih çalışmalarının en temel kaynağı, arşiv belgeleridir. Bu bağlamda, Dışişleri Bakanlığı Arşivleri henüz açılmadığından, Türkiye'de siyasi tarih çalışması yapanlar genellikle yabancı ülkelerin arşivlerinde araştırma yapmak zorunda kalırlar.

Türkiye'nin önde gelen siyasi tarihçileri arasında, Ahmet Şükrü Esmer, Fahir Armaoğlu, Oral Sander, Haluk Ülman, Şükrü Sina Gürel, Hikmet Özdemir, Ömer Kürkçüoğlu, Rifat Uçarol, İlber Ortaylı, Çağrı Erhan, Bilal Şimşir, Mehmet Seyitdanlıoğlu, Cemil Koçak, Ali Birinci, İsmail Soysal gibi isimler sayılabilir.

Siyasi Tarih disiplininin Batı'daki kurucusu Leopold von Ranke'dir. 20. yüzyılda, David Fromkin, Paul W. Schroeder, Rene Albrecht Carrie, A.J.P. Taylor, Nial Ferguson, E.H. Carr, Robert K. Massie, Serge Berstein, Robert Holland önemli siyasi tarih eserleri vermişlerdir.

Uluslararası İlişkiler teorisi çalışanlar Siyasi Tarih çalışmalarından büyük ölçüde yararlanırlar. Siyasi Tarih, uluslararası ilişkilercilere gerekli somut bilgi ve verileri sunar.

Orijinal kaynak: siyasi tarih. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Kategoriler